Lumbosacraal radiculair syndroom (hernia)

Hernia

Lumbosacraal radiculair syndroom (hernia) - ook bekend als hernia nuclei pulposi (HNP), discushernia, ischias of LRS - is een aandoening waarbij pijn ontstaat door druk op een zenuwwortel in de rug, vaak gepaard gaand met krachtverlies, tintelingen of gevoelsverlies in het been. De meest voorkomende oorzaak van deze aandoening is een hernia in de rug, waarbij een uitpuilende tussenwervelschijf druk uitoefent op een zenuw en deze beknelt. In het wervelkanaal van de onderrug bevindt zich een bundel zenuwen, waarbij elke ruggenwervel links en rechts een zenuw naar de benen stuurt, die onder andere zorgen voor spieraansturing en het doorgeven van pijnsignalen naar de hersenen.

Afspraak maken

Aandoeningsomschrijving

Bij het lumbosacraal radiculair syndroom wordt een zenuwwortel bekneld of geïrriteerd op de plaats waar deze het wervelkanaal verlaat, waardoor de signalen van de zenuw verminderd worden. Aangezien de aangedane zenuwen die naar de benen lopen betrokken zijn, veroorzaakt dit naast rugpijn ook klachten in de benen, zoals verminderde spieraansturing en gevoelsstoornissen.

Oorzaak en ontstaanswijze

In de meeste gevallen wordt het lumbosacraal radiculair syndroom veroorzaakt door een discushernia, waarbij een uitstulping van de tussenwervelschijf druk uitoefent op de zenuw. Dit kan ook optreden door vernauwingen in of rond het wervelkanaal, bijvoorbeeld door veranderingen in de wervelvorm door veroudering, verschuivingen van wervels (spondylolisthesis), of breuken en inzakkingen van wervels.

Ischias en hernia

De termen "ischias" en "hernia" worden vaak door elkaar gebruikt. Ischias verwijst naar zenuwpijn in de rug, waarbij de ischiaszenuw (ischias) wordt aangetast, resulterend in uitstralende pijn naar het been. Hoewel een hernia vaak de oorzaak is van ischias, kunnen er ook andere oorzaken zijn.

Klachten en verschijnselen

De symptomen van het lumbosacraal radiculair syndroom omvatten onder andere pijn in de onderrug, uitstralende pijn naar één of beide benen, tintelingen, gevoelsverlies, krachtverlies, en verstoorde reflexen. De pijn in het been kan scherp zijn en zich uitstrekken tot onder de knie of zelfs naar de voet. De pijnklachten zijn vaak afhankelijk van houding en worden verergerd door rek op de zenuw.

Afspraak maken

Diagnose

De diagnose wordt gesteld op basis van het verhaal van de patiënt en lichamelijk onderzoek. Aanvullende onderzoeken zoals myelografie, caudografie, CT-scan of MRI worden alleen uitgevoerd als een operatie wordt overwogen of als er aanwijzingen zijn voor een andere oorzaak dan een hernia.

Behandeling en herstel

In de acute fase wordt fysiotherapeutische behandeling toegepast, gericht op advies over omgaan met de klachten, stimuleren van beweging en oefentherapie om de rug beweeglijk te houden. Later kan specifieke krachttraining van romp- en beenspieren helpen om terugkerende klachten te voorkomen. Operatie wordt alleen in ernstige gevallen overwogen, zoals bij verlamming. Bij urgente symptomen zoals een doof gevoel tussen de benen, ongewild urineverlies of plotselinge afname van spierkracht, is het raadzaam direct contact op te nemen met een huisarts.