Iliopsoas syndroom - Iliopsoas bursitis / Iliopsoas tendinitis

Iliopsoas syndroom

Bij het iliopsoas syndroom zijn de slijmbeurs en/of pees van de iliopsoas spier ontstoken, wat resulteert in pijn aan de voorzijde van de heup, in de liesregio. Het iliopsoas syndroom wordt vaak niet herkend als een oorzaak van heuppijn. De iliopsoas is de spier die het heupgewricht buigt en het bovenbeen naar buiten draait. Via de pees hecht de iliopsoas aan het bot van het bovenbeen (femur). De slijmbeurs onder deze spier zorgt ervoor dat alles soepel over elkaar glijdt, zonder overmatige wrijving. De slijmbeurs heeft een lengte van ongeveer 5 tot 7 cm en een breedte van 2 tot 4 cm.

Afspraak maken

Beschrijving van de aandoening

Bij het iliopsoas syndroom is er sprake van bursitis of tendinitis, waarbij de slijmbeurs (bursa) of de pees (tendo) ontstoken kan zijn, en soms beide tegelijk. De symptomen van iliopsoas bursitis zijn vergelijkbaar met die van iliopsoas tendinitis en vallen samen onder het iliopsoas syndroom.

Snapping hip

Een snapping hip wordt vaak in verband gebracht met het iliopsoas syndroom. Hierbij verspringt de pees van de iliopsoas plotseling over een uitstekend botpunt van het dijbeen of bekken, gepaard gaande met een voelbare (en soms hoorbare) 'knap'. Wanneer de structuren ontstoken zijn, veroorzaakt de snapping hip pijn op het moment van 'knappen'.

Oorzaak en ontstaanswijze

De belangrijkste oorzaken van iliopsoas bursitis zijn acuut trauma, overbelasting of reumatoïde artritis. Klachten kunnen ontstaan bij activiteiten zoals het sjouwen van zware voorwerpen, (heuvel op) hardlopen, roeien, atletiek en krachttraining, vaak bij sportieve mensen.

Klachten en verschijnselen: symptomen

Klachten die gepaard gaan met het iliopsoas syndroom zijn onder andere pijn in de liesregio aan de voorzijde van de heup, een voelbare (pijnlijke) knap in de heup (snapping hip), pijn bij het maximaal buigen van de heup, en pijn tijdens activiteiten zoals opstaan uit een stoel, sokken of schoenen aantrekken, een trap of helling oplopen, hardlopen en het maken van trapbewegingen. De pijn kan soms uitstralen over de voorkant van het bovenbeen richting de knie, en in rust verminderen de klachten. Een verkorte staplengte aan de aangedane zijde kan optreden doordat de patiënt mogelijk een pijnlijke strekking in de heup probeert te vermijden.

Afspraak maken

Diagnose

Om een nauwkeurige diagnose te stellen, ondervraagt de arts of fysiotherapeut de patiënt over de klachten en de ontstaanswijze ervan. Tijdens het lichamelijk onderzoek wordt gezocht naar de pijnlijke plek, en enkele heuptests worden uitgevoerd om de klachten op te wekken. Aanvullend onderzoek zoals echografie kan nodig zijn om de structuur die de klachten veroorzaakt vast te stellen, met name als de diagnose niet duidelijk is.

Behandeling en herstel

De behandeling omvat een specifiek oefenprogramma voor de iliopsoas spier, waarin krachttraining en rekoefeningen een cruciale rol spelen. Deze moeten verantwoord worden opgebouwd, en fysiotherapie kan hierbij ondersteunen. Indien de klachten aanhouden, kan een corticosteroïd injectie overwogen worden om ontsteking te verminderen. In uitzonderlijke gevallen, waarbij andere behandelingen niet effectief zijn, kan een operatie worden overwogen, hoewel succes niet gegarandeerd is.