Degeneratief meniscus letsel
De knie herbergt twee halvemaanvormige schijven, bekend als de binnenste en buitenste meniscus. Wanneer de meniscus door veroudering in kwaliteit afneemt en ongemak veroorzaakt, wordt gesproken van degeneratief meniscusletsel. Degeneratie van de meniscus is een natuurlijk verouderingsproces dat al begint vanaf het dertigste levensjaar. In de bijgevoegde afbeelding worden een gezonde en degeneratieve meniscus weergegeven tijdens een artroscopie (kijkoperatie).
De primaire functie van de meniscus is het verdelen van de druk in het kniegewricht. De bolvormige onderkant van het bovenbeen past niet perfect op de platte bovenkant van het onderbeen. Zowel de binnenste als de buitenste meniscus zorgen ervoor dat deze botdelen toch goed op elkaar aansluiten, zonder dat er puntbelasting optreedt.
Beide menisci hebben tevens een schokabsorberende en proprioceptieve functie. Proprioceptie betekent dat de meniscus, vergelijkbaar met andere structuren in de knie, ons lichaam informatie kan verschaffen over de stand van de knie. Hierdoor kunnen we bijvoorbeeld aanvoelen of de knie gebogen of gestrekt is.
Bij degeneratief meniscusletsel treedt slijtage op aan de meniscus. Door veroudering en mogelijk langdurige overbelasting neemt de kwaliteit van de meniscus af. Hierdoor wordt de meniscus kwetsbaar, wat kan leiden tot scheuren en pijn bij belasting. Als een losgescheurd stukje meniscus in het scharnierende deel van de knie terechtkomt, kunnen bewegingen van de knie blokkeren, resulterend in slotklachten.
De klachten ontstaan geleidelijk, zonder een duidelijk voorafgaand trauma, zoals een ongeluk of val. Naarmate er meer slijtage van de meniscus optreedt, nemen de klachten toe. De afname van kwaliteit en stevigheid maakt de meniscus gevoeliger voor acute scheuren.
Pijn bevindt zich doorgaans aan de zijde van de beschadigde meniscus. Pijn bij traplopen, hurken en belaste draaibewegingen van de knie komt vaak voor. Ook lopen over oneffen terrein kan klachten veroorzaken. In sommige gevallen kan de knie plotseling niet meer volledig strekken of buigen, wat 'slotklachten' worden genoemd. Deze klachten ontstaan doordat een deel van de meniscus vast komt te zitten in het gewricht. Zwelling van de knie komt meestal aan de binnenzijde voor.
De arts of fysiotherapeut bevraagt de klachten en de ontstaansgeschiedenis ervan. Vervolgens voert deze een reeks tests uit om een meniscusletsel te bevestigen. Een MRI of kijkoperatie kan worden overwogen om een degeneratieve meniscus in beeld te brengen, hoewel dit minder vaak wordt uitgevoerd.
Degeneratie van een meniscus is onomkeerbaar. Het behoud van een zo gezond mogelijke meniscus is echter mogelijk door regelmatig en gedoseerd te bewegen, zoals wandelen of fietsen. Klachten zijn vaak wisselend aanwezig en verdwijnen na verloop van tijd meestal weer.
De fysiotherapeut kan ondersteunen met een oefenprogramma dat stabiliserende, spierkrachtversterkende en proprioceptie stimulerende oefeningen omvat. Goede voorlichting over het gebruik van de knie is eveneens van belang, waarbij voorzichtigheid geboden is bij draaibewegingen en diepe kniebuigingen. Alleen bij ernstige pijn en slotklachten kan het verwijderen van het beschadigde stuk meniscus middels een kijkoperatie zinvol zijn. In de meeste andere gevallen is operatief ingrijpen echter geen gangbare optie meer.
Maak hier je afspraak