Costochondritis (Borstwandpijn / Ontsteking van het ribkraakbeen)

Costochondritis

Costochondritis is een pijnlijke ontsteking van het kraakbeen van de ribben, gelegen aan de voorzijde van de borst waar de ribben samenkomen met het borstbeen, en aan de rugzijde waar de ribben aan de wervelkolom zijn verbonden. Hoewel het een relatief onbekende reumatische aandoening is, is het vanwege de potentiële pijn op de borst altijd belangrijk om hartklachten uit te sluiten.

Afspraak maken

Beschrijving van de aandoening

De borstkas, gevormd door ribben, het borstbeen en ruggenwervels, heeft aan de voorkant kraakbeenverbindingen, cartilago costalis genoemd. Costochondritis ontstaat wanneer dit kraakbeen ontstoken raakt, wat resulteert in pijn op de borst. Aan de rugzijde zijn de ribben via kleine gewrichten (costovertebrale en costotransversale gewrichten) aan de ruggenwervels verbonden, wat bij costochondritis pijn in de bovenrug veroorzaakt.

Syndroom van Tietze

Costochondritis vertoont overeenkomsten met het syndroom van Tietze, maar er zijn essentiële verschillen. Het syndroom van Tietze doet zich voor wanneer het kraakbeen van de ribben aan de voorzijde ontstoken is en er tevens zwelling optreedt.

Oorzaak en ontstaanswijze

De oorzaak van costochondritis is momenteel onbekend, maar factoren zoals fysieke inspanning, verkeerde houding, overbelasting, trauma, zwangerschap, luchtweginfecties, emotionele spanningen, stress en herhaalde bewegingen die druk of trekkracht op de ribben uitoefenen, kunnen een rol spelen. Mensen met reumatische aandoeningen in de familie lopen een verhoogd risico, samen met houdingsafwijkingen, beperkte spierkracht en een lage belastbaarheid.

Klachten en verschijnselen (symptomen)

Costochondritis veroorzaakt doorgaans pijn op de borst en/of in de bovenrug ter hoogte van de kraakbeenverbindingen. De pijn is vaak intens en treedt aanvalsgewijs op. Drukken op het ontstoken kraakbeen verergert de pijn, terwijl hoesten, niezen of diep ademhalen extra pijnlijk zijn. De pijn kan uitstralen naar de ribben, arm, schouder of buik. Bewegingen van de romp en armen kunnen extra druk of trekkracht op de kraakbeenverbindingen uitoefenen, wat extra pijn veroorzaakt.

Afspraak maken

Diagnose

De diagnose wordt gesteld op basis van het verhaal van de patiënt en lichamelijk onderzoek, waarbij de arts of fysiotherapeut druk uitoefent op de pijnlijke ribgewrichten. Soms wordt aanvullend bloedonderzoek, röntgenonderzoek of een MRI uitgevoerd om andere aandoeningen uit te sluiten.

Behandeling en herstel

Hoewel er geen specifieke behandeling bekend is, krijgen patiënten vaak pijnstillers of ontstekingsremmers om de pijn te verlichten. Soms worden injecties op de plaats van ontsteking toegediend. Klachten verdwijnen soms vanzelf binnen enkele dagen tot weken, maar costochondritis kan ook chronisch worden. Fysiotherapie richt zich op een betere houding, het verminderen van druk op pijnlijke kraakbeenverbindingen en kan bestaan uit het rekken van de borstspier en het versterken van spieren tussen de schouderbladen, met indien nodig ontspannings- en ademhalingsoefeningen.