Acuut hamstring letsel
Een acuut letsel aan de hamstrings doet zich vaak voor tijdens het sporten. Iedereen is bekend met het beeld van een voetballer of atleet die tijdens een sprint plotseling naar de achterzijde van het bovenbeen grijpt. De sprint wordt abrupt gestaakt, en de sporter stort naar de grond of komt hinkend tot stilstand. Dit stuk belicht het acute hamstringletsel. Wanneer er geen duidelijk moment is aan te wijzen waarop de klachten zijn ontstaan, kan er sprake zijn van een niet-acuut hamstringletsel.
De 'hamstrings' vormen een groep van 3 spieren aan de achterzijde van het bovenbeen, die de zitbeenknobbel (tuber ischiadicum) verbinden met het onderbeen. Ze hebben als voornaamste functies het buigen van de knie en het strekken van de heup. Deze spieren - semimembranosus, semitendinosus en biceps femoris genaamd - vormen samen de hamstrings.
Bij een acuut hamstringletsel scheuren spiervezels van een hamstring, meestal ter plaatse van de spier-pees overgang, waar het stugge peesweefsel overgaat in het zachtere spierweefsel. De biceps femoris is de spier die doorgaans het meest geblesseerd raakt. Een spierscheur gaat gepaard met een bloeding, en bij ernstige gevallen, waarin de gehele spier afscheurt, spreken we van een volledige ruptuur.
Momenten zoals sprinten, het aanzetten voor een sprint of juist afremmen, vergroten vaak de kans op klachten. Ook sporters die springen en trappen lopen een verhoogd risico. Een hamstringscheur veroorzaakt acute pijn aan de achterzijde van het bovenbeen, waardoor de sportieve activiteit over het algemeen niet kan worden voortgezet. Op oudere leeftijd neemt het risico op een hamstringblessure tijdens het sporten toe. Factoren zoals verstoring van de spierbalans, spiervermoeidheid, korte hamstrings, onvoldoende warming-up en eerdere hamstringletsels vergroten de kans op blessures.
Klachten die kenmerkend zijn voor een acuut hamstringletsel zijn onder andere acute pijn aan de achterzijde van het bovenbeen, die meestal ontstaat tijdens het sporten, pijn bij het buigen van de knie tegen weerstand, pijn tijdens het hardlopen en sprinten, pijn bij het rekken van de spier, mogelijk een voelbare kuiltje bij ernstige scheuring, pijn bij druk op de scheur, krachtverlies, mogelijk krampgevoel in de getroffen spier, en klachten die ook tijdens het zitten kunnen optreden vanwege druk op beschadigde structuren.
Als er sprake is van een bloeding, kan er een blauwe, donkere plek aan de achterzijde van het bovenbeen zichtbaar worden, voelbaar als een verdikking op het been, die na verloop van tijd naar beneden zakt door zwaartekracht.
Een arts of fysiotherapeut stelt de diagnose aan de hand van een vraaggesprek over de klachten en hoe deze zijn ontstaan, gevolgd door lichamelijk onderzoek met enkele tests om de ernst van het hamstringletsel te bepalen. Echografie kan snel de grootte van een eventuele scheur in beeld brengen.
Het herstel duurt gemiddeld 6 tot 8 weken, maar bij een volledige hamstringscheur kan een operatie noodzakelijk zijn, waarbij het herstel tot 3 maanden kan duren. Operatie binnen een week wordt aanbevolen. Na rust moet de spier op een verantwoorde manier worden getraind om terugval te voorkomen. De fysiotherapeut begeleidt het gehele proces vanaf het ontstaan van het letsel tot aan de sporthervatting.
Een hamstringblessure blijft vaak een zwakke plek, zelfs na herstel. Het is essentieel om goed naar het eigen lichaam te luisteren en niet te lang met klachten rond te blijven lopen.