Oedeemtherapie

De manier om van vochtophoping af te komen

Wat is oedeem ?

Oedeem is een vochtopeenhoping in een deel van het lichaam als gevolg van een verstoord evenwicht tussen de aanvoer en afvoer van vocht. Dit kan zich uiten in zwelling, een gevoel van zwaarte, spanning of stuwing van de huid met een pijnlijk of tintelend gevoel. Er zijn verschillende soorten oedeem, namelijk: lymfoedeem, veneus oedeem en lipoedeem. 

Wat is lymfoedeem ? 


Lymfoedeem is een ophoping van eiwitten en vocht ten  gevolge van een defect of onvoldoende functionerend lymfsysteem. Lymfoedeem kan een aangeboren oorzaak hebben, dit betekent dat er een aangeboren probleem is aan het lymfstelsel, dit noemt men primair lymfoedeem. Dit oedeem kan direct na de geboorte aanwezig zijn of zich later in het leven ontwikkelen als  het zogenaamde ‘slapend oedeem’ getriggerd wordt. Er is sprake van secundair lymfoedeem wanneer  het oedeem ontstaat na beschadiging van het lymfsysteem door een externe factor zoals bestraling, een operatie waarbij de lymfklieren worden verwijderd of een (wondroos)infectie. Secundair lymfoedeem komt relatief vaak voor na behandeling van kanker. Het is belangrijk om lymfoedeem te laten behandelen om erger – zwelling en verharding – te voorkomen en klachten te verminderen.

Wat is veneus oedeem ? 

Veneus oedeem (CVI = chronisch veneuze insufficiëntie) is een functieverstoring van het veneuze systeem (aderen). De kleppen in de aderen werken niet meer optimaal waardoor de vochtafvoer belemmerd wordt en er klachten aan de benen kunnen ontstaan. Er is sprake van zwelling in de benen (vaak vnl. rondom de enkels) die in de loop van de dag toeneemt, een zwaar en moe gevoel in de benen en/of rusteloze benen na enige tijd staan. Zonder behandeling blijft veneus oedeem bestaan en heeft u een verhoogt risico op het ontstaan van een ‘open been’ (wond). Veneus oedeem komt regelmatig voor in combinatie met lymfoedeem.

Wat is lipoedeem ? 

Lipoedeem is een ophoping van vet(lip) en vocht(oedeem). De vetcellen bij lipoedeem zijn vergroot en  kunnen een dubbele kern hebben. Deze vergrote vetcellen trekken vocht aan en houden dit vast. De huid wordt hierbij stugger en onregelmatiger, vooral als er sprake is van overgewicht. Als gevolg hiervan kan er zwelling ontstaan. Deze zwelling is symmetrisch aanwezig in de bovenbenen, benen en soms in de armen. Lipoedeem kan gecombineerd met  lymfoedeem aanwezig zijn, in dit geval zijn ook de voeten gezwollen. De benen zijn vaak pijnlijk, zwaar, vermoeid, koud en er ontstaan gemakkelijk blauwe plekken. Ook kunnen aan de dijbenen fijne putjes ontstaan, ook wel sinaasappelhuid genoemd.

Lipoedeem is een aandoening die niet altijd door medici wordt herkent. Lipoedeem wordt meestal zichtbaar aan het eind van de puberteit en verdwijnt niet wanneer men veel gewicht verliest. Behandeling met compressie zal nodig zijn om de klachten te verminderen en de benen in omvang te laten afnemen.

 

Wat zijn de behandelmogelijkheden bij oedeem ?

Manuele lymfdrainage : dit is een massagetechniek gericht op stimulering van de afvoer van lymfvocht en op het bevorderen van de functie van niet aangedane lymfvaten cq. klieren.

Compressietherapie : om afname in omvang zo snel mogelijk te bereiken zal er veelal gezwachteld worden. Als het overschot aan vocht weg is zal er veelal  een therapeutisch elastische kous aangemeten worden om het effect te behouden.

Oefentherapie : ter verbetering van de beweeglijkheid,  spierversterking, afvoerbevordering en conditieverbetering.

Ademtherapie : ademhalingsoefeningen ter bevordering van afvoer van lymfvocht.

Voorlichting : over huidverzorging, preventie en zelfhulp.

Lymftaping : een specifieke tapetechniek die de huid iets optilt waardoor de onderhuidse circulatie verbetert en de afvoer van lymfvocht beter verloopt.

Vergoeding

Voor oedeemtherapie heeft u een verwijzing van een arts nodig. De kosten voor oedeemtherapie vallen vanaf de 21e behandeling onder de basisverzekering. De eerste 20 behandelingen worden vergoed uit de aanvullende verzekering. U kunt ook zonder verwijzing komen om oedeem te laten behandelen, dan valt de behandeling onder fysiotherapie. Het is dan geen chronische indicatie en wordt niet vergoed uit het basispakket. Raadpleeg uw polisvoorwaarden om te zien welke vergoeding voor oedeemtherapie u heeft. Bekijk hier het overzicht voor vergoedingen vanuit uw zorgverzekering. Voor manuele lymfedrainage en oedeemtherapie geldt tevens een apart tarief, zie onze tarievenlijst.

Therapeuten


Eline Opdam

Algemeen fysiotherapeut, Oedeemtherapeut, MSc Oncologiefysiotherapeut i.o.
 Meer over Eline Opdam

Ik ben Eline Opdam en werk sinds 2019 bij Fysio Donders. Naast mijn werk als algemeen fysiotherapeut ben ik ook oedeemtherapeut. Daarbij kom ik veel in contact met mensen met kanker. Om deze groep optimaal te begeleiden ben ik bezig met de Masteropleiding ‘ Oncologic Physical Therapy'. Fysieke training is onmisbaar voor een zo goed mogelijk herstel bij kanker. Deze begeleiding van mensen met kanker kan zowel in de curatieve, palliatieve als terminale fase plaatsvinden. Ik vind het belangrijk om de mens centraal te zetten bij mijn manier van werken en staat het samen zoeken en opstellen van een behandelplan hierin centraal. Om de snelle ontwikkelingen op het gebied van oncologie bij te houden en te werken met de juiste protocollen, neem ik deel aan het Oncologie Netwerk van Arnhem Noord.

Ulrike Wullner

Fysiotherapeut, Acupuncturist, Dry Needling, Specialist in myofasciale klachten, Hoofdpijn- en duizeligheidsklachten
 Meer over Ulrike Wullner

Mijn naam is Ulrike Wuellner. Sinds 2002 ben ik werkzaam als fysiotherapeut en sinds 2007 ook als acupuncturist. Als fysiotherapeut heb ik mij gespecialiseerd in het behandelen van myofasciale pijnklachten met Dry Needling. Waar Dry Needling heel effectief is in het behandelen van pijn kijk je met acupunctuur verder dan de pijnklacht alleen. Zo kan er bijvoorbeeld sprake zijn van onderliggende klachten als vermoeidheid, slaapproblemen, stress, of hormonale klachten. Met acupunctuur behandel je het geheel. Ik vind het een uitdaging om met zowel oosterse als westerse behandeltechnieken het maximale resultaat te behalen. Benieuwd? Ik help je graag!